नेकपा विवाद अब चुनाव चिन्हमा, कसले पाउला सूर्य ?

काठमाडौ ।प्रधानमन्त्री समेत रहेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीलाई अनुशासनको कारवाही भन्दै अध्यक्षबाट हटाउने पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ रमाधवकुमार नेपाल समूहको निर्णयपछि नेकपा विभाजन निश्चित भएको छ । ओली र प्रचण्ड–माधव नेपाल दुवै पक्षले आफूहरु नैनेकपाको मूलधार भएको दावी शुरु गरेका छन् । ओलीले सोमबार नै नेकपाको केन्द्रीय समिति विस्तार गरी ५५६ जना सदस्य थप गरेकाछन् । नेकपामा ओली पक्षका प्रवक्ता प्रदीप ज्ञवालीका अनुसार नेकपाको प्रथम अध्यक्षको हैसियतमा ओलीले केन्द्रीय समिति विस्तारगरेका हुन् ।

प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा मंगलवार बसेको ओली पक्षीय केन्द्रीय कमिटी सदस्यहरुको बैठकपछि प्रवक्ता ज्ञवालीले यसअघि२०७५ जेठ ३ गते जस्तै सोमबार केन्द्रीय समितिमा सदस्य थपिएको बताए । यसअघि पनि मनोनित गरेर समिति बनाइएको र यसपटकपनि सोही प्रक्रियाबाट मनोनित गरिएको ज्ञवालीले बताएका छन् ।

थपिएका केन्द्रीय सदस्यको बहुमत देखाएर ओली पक्षले चुनाव चिन्ह सूर्य आफ्नो पक्षमा पार्ने कोशिस गरेको छ । मौजुदा केन्द्रीयकमिटीका बहुमत सदस्य प्रचण्ड–नेपालसँग भएपनि ओली पक्षले उनीहरुको बैठकलाई वैधानिकता दिन मानेको छैन ।

‘अध्यक्ष, महासचिव र माइन्युट विनापनि बैठक हुन्छ र ?’ ओली पक्षका प्रवक्ता ज्ञवालीले प्रश्न गरे । नेकपा विधानमा अध्यक्षसँगकोपरामर्शमा महासचिवले बैठक बोलाउने व्यवस्था छ । महासचिव बिनाको बैठक भएकाले प्रचण्ड–नेपालको भेलाले गरेको निर्णयकोवैधानिकता नहुने ओली पक्षको विश्लेषण छ । यही आधारमा सूर्य चिन्ह आफूहरुको पक्षमा आउने सो समूहका एक केन्द्रीय सदस्यलेदावी गरे ।

यता प्रचण्ड–नेपाल समूहले भने आफूहरुसँग ६५ प्रतिशत केन्द्रीय सदस्य रहेको दावीसहित आफूहरुको बैठक आधिकारीक भएको दावीगरेका छन् । मंगलवार बबरमहलको एक पार्टी प्यालेसमा भएको भेलामा प्रचण्डले निर्वाचन आयोगतर्फ संकेत गर्दै ६५ प्रतिशतलेवैधानिकता पाउनु पर्ने बताएका थिए । ‘यो मञ्चबाट बाहिर पनि सन्देश दिनुछ, आधिकारिक नेकपा हामी हौं, यहाँ माधव नेपाल, झलनाथ खनाल, अमृत बोहरा लगायतका नेताहरु हुनुहुन्छ’ प्रचण्डले भनेका थिए ।

प्रचण्ड–नेपाल लगायतले ओली पक्षीय केन्द्रीय सदस्यको बैठकलाई ‘गुटको भेला’को संज्ञा दिदै आफूहरुको भेलालाई औपचारिकबैठक दावी गरे । आजै आफू पक्षीय बैठकबाट अध्यक्ष चयन भएका नेपालले आफूहरुको बैठक नेकपाकै वैधानिक बैठक भन्दै चुनावचिन्ह सूर्यमा धावा नबोल्न चेतावनी दिएको बैठकमा सहभागी एक केन्द्रीय सदस्यले जानकारी दिए ।

संख्यात्मक रुपमा धेरै थोरै जे भएपनि चुनाव चिन्ह सूर्य जसको पक्षमा जाने छ उही नेकपाको मूलधार हुने केन्द्रीय सदस्यहरु बताउँछन् ।‘पार्टी त लगभग अलग भयो अबको लडाइँ चुनाव चिन्हमा हुनेछ,’ प्रचण्ड–नेपाल पक्षका एक केन्द्रीय सदस्यले भने । जनतामाझलोकप्रिय भइसकेको सूर्य चिन्हलाई नेकपाको अचल सम्पत्तिको रुपमा व्याख्या गर्नेहरु छन् ।

विगतमा नेपाली कांग्रेस विभाजन हुँदा चुनाव चिन्ह र आधिकारिकताको विवाद निर्वाचन आयोग हुँदै सर्वोच्च अदालतसम्म पुगेको थियो ।२०५९ सालमा तत्कालीन प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले संसद् विघटन गरेपछि कांग्रेस विभाजनको अवस्थामा पुगेको थियो । देउवालेतत्कालीन सभापति गिरिजाप्रसाद कोइरालालाई पार्टीबाट निस्कासन गरेको दावी गरेका थिए । पछि गिरिजाप्रसाद कोइराला सभापतिरहेको कांग्रेसले वैधानिकता पायो । देउवाको कांग्रेस प्रजातान्त्रिकले कलश चुनाव चिन्ह पाएको थियो ।

चुनाव चिन्हलाई लिएर नेकपाको विवाद पनि निर्वाचन आयोगमा पुगिसकेको छ । प्रचण्ड–नेपाल पक्षले ओलीमाथि अनुशासनकोकारर्वाही गरेको पत्र सोमवार नै बुझाइसकेको छ । ओली पक्षले पनि केन्द्रीय समिति विस्तारको निर्णय आयोगमा बुझाइसकेको छ ।

प्रधानमन्त्री एवं नेकपा अध्यक्ष ओलीले मंगलवार बालुवाटारमा आफू पक्षीय केन्द्रीय समिति सदस्यहरुको बैठकमा आगामी निर्वाचनमाप्रत्यक्ष तर्फ १२० सीट र समानुपातिक तर्फ ५० लाख भोट ल्याउने दावी गरेका छन् । २०५१ सालमा वृद्धभत्ताको कार्यक्रम ल्याएदेखि नैवृद्धवृद्धाले सूर्य चिन्हले भत्ता दिएको बताउने गरेका छन् । जनतामा छाप पारेको सूर्य चिन्हको लिगेसी लिनको लागि नेकपामा चुनावचिन्हको लागि दुवै पक्षले हदैसम्मको प्रयास गर्ने देखिएको छ ।

पूर्व माओवादीले यसअघि हँसिया हथौडा चुनाव चिन्ह प्रयोग गरेको थियो । माओवादीले प्रयोग गरेको चुनाव चिन्हप्रति सर्वसाधारणझुक्किएका थिए । चुनाव चिन्हमा झुक्किँदा प्रत्यक्ष तर्फ उम्मेदवार नै नभएको ठाउमा पनि नेकपा मालेले भोट पाएको थियो । प्रचण्ड– नेपाल क्याम्पमा रहेका माधव नेपाल, झलनाथ खनाल लगायतका नेताहरुले पटक पटक सूर्य चिन्हबाट चुनाव जितेका कारण सूर्य चिन्हछाड्नुपर्ने अवस्था उनीहरुका लागि कष्टकर हुने नेकपा वृत्तमा टिप्पणी सुनिन्छ ।