काठमाडौँ: नेपाली कांग्रेसकी केन्द्रीय सदस्य आरजु राणाले बलात्कार सम्बन्धी कानुन संशोधन गर्न संसद्लाई अनुरोध गरेकी छिन् । सार्वजनिक अपिलमार्फत् उनले आज कुनै पनि महिलाले आफूमाथि भएको यौन दुर्व्यवहारका सम्बन्धमा हिम्मत जुटाउन समय लाग्ने भएकाले यसमा उजुरी गर्न कुनै समयको पावन्दी (हदम्याद) राख्नु नहुने उल्लेख गरेकी छिन् ।
अहिलेको कानुनी व्यवस्था अनुसार बलात्कारको जाहेरी दिन एक वर्षको हदम्याद राखिएको छ । ‘बलात्कार सहेर बाँचेका महिलाले जीवनभर त्यसको चोट महसुस गर्छन् । उनीहरूका लागि जिन्दगीको सबैभन्दा त्रासद् क्षणमा पुगेर समयको घडी ठप्प रोकिएजस्तो हुन्छ । यसैले, बलात्कारको पीडाबारे बोल्ने र कानूनी उपचार खोज्ने कुनै समय सीमा हुनु हुँदैन,’ उनले भनेकी छिन्, ‘बलात्कार सहेर बाँचेकाहरूलाई आफ्नो पीडाबारे सार्वजनिक रूपमा बोल्न समय लाग्छ । न्यायको लडाइँ सुरू गर्ने साहस जुटाउन धेरै वर्ष पनि लाग्न सक्छ ।’
राणाका अनुसार, अन्य राष्ट्रहरूले दशकौंपछि पनि बाल यौन दुराचारी र बलात्कारीहरुमाथि अभियोग लगाउन र कानूनी कठघरामा ल्याउन अनुमति दिने समय सीमा रहेका कानूनहरू परिवर्तन भएका छन् । ‘अपराध सबै अपराध नै हुन्, कुनै अपराधमा २० औं बर्षपछि पनि अभियोग लगाउन सकिन्छ भने बालात्कारीलाई एक बर्षभित्र अभियोग लगाउनुपर्ने समय सीमा किन ?’ उनले प्रश्न गरेकी छिन् ।
नेपालले पनि अब कानून परिवर्तन गर्दै समय सीमा हटाई महिलालाई सुरक्षाको प्रत्याभूति दिन ढिला गर्नु नहुने उनको भनाइ छ ।
‘हालै एक जना बहिनी ले आफूमाथि भएको बलात्कारको पीडाबारे सार्वजनिक रूपमा बोल्ने हिम्मत गरिन् । म उनको साहसलाई कदर गर्छु,’ राणाले भनेकी छिन्, ‘उनी र उनीजस्ता बालिका एवं महिलालाई बलात्कार र अन्य महिला हिंसाबाट बचाउन म नेपाल सरकार र विषेशगरी महिला, बालबालिका तथा जेष्ठ नागरिक मन्त्रालय र राष्ट्रिय महिला आयोगलाई बलात्कारको कानून संशोधनको लागि समिति गठन गरेर संशोधनको प्रक्रिया जतिसक्दो चाँडै अघि बढाउन र संसद्लाई उक्त कानून फाष्टट्रयाकबाट पारित गर्न अनुरोध गर्दछु ।’
आठ वर्ष अगाडि ‘ब्युटी प्याजेन्ट’मा भाग लिएकी एक नाबालिगले आफूमाथि आयोजकले यौन दुर्व्यवहार गरेको घटना बाहिर ल्याएकी थिइन् । तर उनले हदम्यादका कारण आफूले ठूलो हिम्मत जुटाएर यसबारे बोल्दा पनि पीडकविरुद्ध जाहेरी नहुने जानकारी पाएर आफू निकै दुखित भएको भन्दै भावुक बनेर सामाजिक सञ्जालमा भिडियो सार्वजनिक गरेकी छिन् ।
