काठमाडौं: बैंकमा कर्जायोग्य तरलताको अभावसँगै वाणिज्य बैंकहरुको निक्षेपको व्याजदर वृद्धि हुँदा त्यसको प्रत्यक्ष प्रभाव कर्जाको व्याजमा पनि परेको छ। निक्षेपको व्याजदर वृद्धि हुँदा बैंकको “कस्ट अफ फण्ड” वृद्धि हुने र “कस्ट अफ फण्ड” वृद्धिले गर्दा बैंकहरुको बेस रेट (आधार व्याजदर) वृद्धि हुने भएकाले बैंकको कर्जाको व्याजदर पनि वृद्धि हुन्छ । बैंकको बेस रेटको आधारमा बैंकको कर्जाको व्याज निर्धारण हुन्छ। बेस रेटमा निश्चित प्रतिशत प्रिमियम तोकेर कर्जाको व्याज निर्धारण हुने गर्छ । बेस रेट वृद्धि हुँदा कर्जाको व्याज पनि वृद्धि हुन्छ भने बेस रेट घट्दा हुँदा कर्जाको व्याज पनि कम हुने गर्छ । नेपाल राष्ट्र बैंकको एकीकृत निर्देशन अनुसार कुनैपनि कर्जा बेस रेट भन्दा कम व्याजदरमा प्रवाह गर्न मिल्दैन।
सम्पूर्ण बैंकहरुले चालु आर्थिक वर्ष ७८/७९ को तेश्रो त्रैमासको वित्तिय विवरण सार्वजनिक गरेका छन्। २७ वाणिज्य बैंकहरुको औसत बेस रेट २ दशमलव १९ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ । गत आर्थिक वर्षको चैत्र मसान्तसम्म औसतमा ६.९१ प्रतिशत रहेको बेस रेट चालु आर्थिक वर्षको चैत्र मसान्तसम्म ९.१० प्रतिशत पुगेको छ। बेस रेट वृद्धि भएसँगै कर्जाको व्याजदर पनि वृद्धि भएको छ ।
२७ वाणिज्य बैंक मध्ये सरकारी लगानी रहेको राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकको बेस रेट सबै भन्दा कम छ । बैंकको बेस रेट ७ दशमवल ३१ प्रतिशत छ । दोश्रोमा विदेशी लगानी रहेको स्ट्याण्डर्ड चार्टर्ड बैंक रहेको छ । बैंकको आधार व्याजदर ७.५५ प्रतिशत रहेको छ। त्यस्तै धेरै बेस रेट हुनेमा सनराईज बैंक र मेगा बैंकको छन्। दुवै कम्पनीको बेस रेट १० प्रतिशत भन्दा माथि छ।
