काठमाडौं । नेपालको शेयर बजारमा विगत २५ वर्षको बुलिस र वियरिस ट्रेण्डलाई हेर्ने हो भने अहिले चौथो बुलिस ट्रेण्डको चरणमा छ । कतिपय विश्लेषकहरुले यो बुल सकिएको भन्दै विश्लेषण गरिरहेका छन् । तर लगानीकर्ताहरु अझै बुलिस ट्रेण्ड नसकिएको भन्दै शेयर खरिद गरिरहेका छन् । उनिहरुका अनुसार कोभिड १९ ले सुधारिएको शेयर बजारलाई बैंकिङ तरलता अभावको समस्याले तल झारेको हो । अहिले बजार तल झरे पनि बुलिस ट्रेण्ड सकिएको भन्न नसक्ने अवस्था धेरै रहेको उनिहरुको विश्लेषण छ ।
उनिहरुको यो भनाईलाई नजिकएको चुनावले सपोर्ट गर्न सक्ने आधार रहेको छ । चुनावको समयमा नेताहरुले कालोधन बाहिर निकाल्छन् । अर्को तर्फ इन्फर्मल पैसाहरु चुनावी खर्चका लागि बाहिरिने भएकाले विभिन्न माध्यम हुँदा त्यो बजारमा आउछ र बैंकिङ तरलताको अभावलाई समाधान गर्ने उनिहरुको विश्लेषण छ । यसका लागि कम्तिमा पनि एक वर्षको अवधि बाँकी नै छ । यदि देउवा सरकारले कति छिटो चुनाव घोषणा गर्छ भन्ने नै हो । आगामी चैत बैशाखामा स्थानीय तहको चुनाव गर्नै पर्ने बाध्यात्मक अवस्था छ । त्यसको ७/८ महिनामा संघिय चुनाव गर्नु पर्ने भएकाले अवको एक वर्ष शेयर बजारमा आत्तीने अवस्था नरहेको उनिहरु बताउछन् ।
यस भन्दा अगाडीको बुलिस ट्रेण्डमा पनि अधिकतम विन्दु १८८१ पुगेर १६ सयमा झर्यो । त्यस पछि सुधार हुदै १८ पुगेर तल झरेको थियो । यस पटक पनि ३१ सय अंक पुगेर तल झरेको हुँदा अवको टार्गेट ३२ सय हो । यसका लागि चुनाव मात्रै एउटा हतियार बाँकी छ ।
विगतका वर्षको वुल र वियर र्यालि
सन् १९९७ देखि २०० को अवधिमा नेप्से सूचक १०० बाट ५४५ अंक पुगेको थियो । त्यति वेला ४० महिनाको अवधिमा नेप्से सूचक ४४५ प्रतिशतले सुधार हुँदै ५४५ पुगेको हो । सन् २००० को नोभेम्बरमा अधिकतम ५४५ अंकबाट १९५ अंकसम्म तल झर्यो । यसका लागि पनि करिव ४० महिना नै लागेको थियो । यस्तो ट्रेण्ड सन् २००४ सम्म चल्यो ।
दोस्रो बुल १९५ अंकबाट सुरु भयो । सन् २००४ देखि २००८ सम्मको अवधिमा नेप्से सूचक १९५ बाट ११७५ अंकसम्म पुग्यो । यस अवधिमा पनि नेप्से सूचक ५०२ अंकले सुधार भएको देखिन्छ । यो बुल करिव ५२ महिना चल्यो ।
दोस्रो बिरियस ट्रेण्ड सन् २००८ देखि २०१२ सम्म चल्यो । यस अवधिमा नेप्से सूचक अधिकतम ११७५ बाट ३०० सयसम्म तल झर्यो । पहिलो बुलको अधिकतम विन्दु भन्दा केहि तल झर्यो । करिव ४२ महिनाको अवधिमा लगानीकर्ताले ठुलो रकम गुमाउनु परेको थियो । यस अवधिमा नेकपा माओवादीबाट अर्थमन्त्री बनेका डा. बाबुराम भट्टराईको अभिव्यक्ति प्रमुख कारण बन्यो ।
तेस्रो बुल सन् २०१२ देखि २०१६ सम्मको अवधिमा चल्यो । यस अवधिमा ३०० अंकको नेप्से सूचक १८८१ अंकसम्म पुग्यो । करिव ५२ हप्ताको अवधिमा ५३० प्रतिशतले शेयर बजारमा सुधार देखियो । अघिल्ला दुई वटा बुलमा पनि नेप्से सूचक ४४५ र ५०२ प्रतिशतले सुधारिएको थियो ।त्यस पछिको तेस्रो वियरिस मार्केटलाई हेर्ने हो भने १८८१ बाट ११०० सम्म तल झर्यो । यसका लागि करिव ४० महिना लाग्यो ।
अहिले शेयर बजारमा चौथो बुल चलिरहेको छ । अहिलेको बुल ११०० बाट ३२०० सम्म पुगेको छ । यो भनेको करिव १९३ प्रतिशतको सुधार हो । अघिल्ला तीन वटा बुल ४०० प्रतिशत भन्दा माथिले सुधार भएको देखिन्छ । त्यस्तै यो बुलले अहिलेसम्ममा २२ महिना मात्रै पार गरेको छ । तर अघिल्ला बुलको अवधि हेर्ने हो भने कम्तिमा पनि ४० महिना चलेको देखिन्छ । त्यसैले अहिलेको अवधिलाई बुलको मध्यावधि भन्न सकिन्छ । पहिलाकै हिसावले बजारको ट्रेण्ड चलिरह्यो भने पनि लगानीकर्ताले अझै आशा गर्ने ठाउँ छ ।